Vừa rồi, có dịp vào nhà sách, tôi xem lại sách giáo khoa cấp 3 của Việt Nam.
Tôi ngạc nhiên và thất vọng. Qua bao nhiêu năm cải cách thì chương trình giáo dục cấp 3 của Việt Nam còn quá nặng về những lý thuyết hàn lâm, xa rời thực tế kiểu như vi phân, tích phân…
Những kiến thức này hầu như không ứng dụng gì vào thực tiễn cuộc sống mà lại tạo ra gánh nặng học hành cho học sinh cấp 3.
(Những kiến thức chuyên sâu này phù hợp ở cấp Đại học cho sinh viên khối cơ bản Toán, Lý, Hoá…chứ không phù hợp với học sinh cấp 3)
Trong khi đó những kiến thức cơ bản như kinh tế thường thức, luật, kế toán, khởi nghiệp, tài chính cá nhân và gia đình … vốn liên quan thiết thực đến cuộc sống lại không được dạy. Mà những nội dung này thì “nhẹ” hơn, học sinh tiếp thu dễ hơn nhiều so với vi phân, tích phân.
Các em học xong cấp 3 xong, rồi học tiếp Đại học, Cao đẳng, Trung cấp, trường nghề chuyên ngành… cũng vẫn không được học những môn này trừ sinh viên khối kinh tế, tài chính, kinh doanh. (Mà ngay cả sinh viên các khối này, cũng học theo kiểu lý thuyết, để đi thi chứ không được học theo kiểu áp dụng thực tế)
Hậu quả là, trừ một số người chịu đọc sách, chịu tự học, còn lại rất nhiều người lớn “lơ ngơ” về các kiến thức cơ bản, nhưng quan trọng này. Lơ ngơ kiến thức cơ bản thì lơ ngơ trong cuộc sống. Đây là vài ví dụ đơn giản về tài chính: nhiều người vay trả góp mà không biết tính lãi suất, nhiều người đầu tư mà không biết đến khái niệm rủi ro, nhiều người dính bẫy lừa đảo đầu tư. Nếu mà kể hết thì còn vô vàn cái lơ ngơ trong nhiều lãnh vực khác.
Bộ Giáo dục loay hoay bao nhiêu năm vẫn không thoát ra giáo trình hàn lâm cứng ngắc xa rời thực tế này. Dạy như vậy, tốn rất nhiều nguồn lực của xã hội, vừa làm căng thẳng cho chục triệu học sinh, vừa làm họ “lơ ngơ” trước thực tế cuộc sống.
Đã thế còn cái bệnh chạy đua thành tích giữa các trường, các tỉnh..
Đó là mới nói đến giáo dục cấp 3, chưa nói đến cấp 1, cấp 2 và đặc biệt là giáo dục đại học. Các bạn đọc comment sẽ thấy nhiều bứt xúc về giáo dục đại học.
Thiết nghĩ, cần có sự quan tâm sâu sắc từ Bộ Chính trị và Quốc hội thì mới mong thực hiện được sự thay đổi về giáo dục.
Thay đổi giáo dục thì con người và đất nước Việt nam chúng ta mới khá lên được.
Mong lắm thay.
Thân ái
Lâm Minh Chánh/ Chú Ba Tài Chính
** Bài viết được tôi chia sẻ trên trang Facebook cá nhân của tôi ngày 6/8/2023: https://www.facebook.com/LamMinhChanh/posts/6503204829766953
** Hình xin từ trang web Cần Thơ online.
